Ամառ էր: Ճանաչողական այցով Երևան էր ժամանել ԽՍՀՄ-ում ԱՄՆ-ի արտակարգ և լիազոր դեսպան Արթուր Հարթմանը: Ինձ հանձնարարված էր լուսաբանել նրա ծրագրում ընդգրկված հանդիպումներից մի քանիսը:
Առաջին հանդիպումը Հայկական ԽՍՀ արտաքին գործերի նախարար Ջոն Կիրակոսյանի հետ էր: Մեր նկարահանող խումբը արտգործնախարարությունում էր առավոտյան 9-ից մի կես ժամ առաջ: Նույնիսկ նախարարը դեռ չէր եկել: Իր հարկաբաժին մտավ այն ժամանակ, երբ սարքավորումներն արդեն տեղադրել էինք:
Ջոն Կիրակոսյանը հետաքրքրվեց, թե դեսպանի ծրագրի էլ ինչ միջոցառումներ ենք լուսաբանելու: Ես նրան մեկնեցի ծրագրի տպագիր օրինակը, որի վրա ՀԿԿ Կենտկոմի ինֆորմացիայի և արտասահմանյան կապերի բաժնի ցուցումով նշված էին լուսաբանման ենթակա հանդիպումները. ԱԳՆ-ից հետո` կառավարություն, հետո` Գերագույն խորհրդի նախագահություն:
Մյուս միջոցառումներից նկարահանվելու էին Անհայտ զինվորի գերեզմանին պսակ դնելու արարողությունը և գրքերի նվիրատվությունը Երևանի պետհամալսարանի գրադարանին:
- Եղեռնի հուշարձանին ծաղիկ դնելը չէ՞ք նկարում,- հարցրեց Ջոն Կիրակոսյանը:
Ես ասացի, որ նման հանձնարարություն չունենք:
Նախարարը ծրագիրը ձեռքին մտավ իր առանձնասենյակ, որի դուռը բաց էր, և ինձ էլ հրավիրեց նստել: Զանգահարեց:
- ԱՄՆ-ի դեսպանը ծաղիկ է դնում Եղեռնի զոհերի հուշարձանին, և դուք դա չե՞ք ուզում նկարահանել,- դողացող, բայց խիստ ձայնով հարցրեց Ջոն Կիրակոսյանը:
Ձայնն աստիճանաբար բարձրացավ այնքան, որ ես վեր կացա տեղիցս և կամաց դուրս եկա առանձնասենյակից: Բայց դռնից լսվում էր Ջոն Կիրակոսյանի ամեն մի բառը.
- Թող տեսնե'ն,- որոտում էր նախարարը,- թուրքերը թող տեսնեն, որ աշխարհի հզորագույն երկրի արտակարգ և լիազոր դեսպանը Ծիծեռնակաբերդ է այցելում և ծաղիկ է դնում Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին:
Ըստ երևույթին, զրուցակիցն անկարող էր առարկել, քանի որ Կիրակոսյանը մոտեցավ մեր խմբին, ծրագիրը մեկնեց ինձ և ժպտալով ասաց.
- Կարող եք նկարահանել և ցույց տալ:
Այդպես էլ արեցինք:
Կարլ Յալանուզյան